Dua, ibadetin özü olarak bilinir. İnsanların bedenen yemeye ve içmeye muhtaç oldukları gibi, ruhen de dua etmeye ihtiyaçları vardır. Herkesin yalvarıp yakarmaya ihtiyacı vardır. İnsan, aciz bir varlık olarak bilinir. İstediği her şeyi elde edememekte, her ihtiyacını kendisi karşılayamamakta ve başına gelecek her bela ve musibete de karşı koyamamaktadır. Kendi durumunu düşünen herkes Yüce Allah'a mutlaka ihtiyaç duymakta, ona dua ve niyazda bulunmaktadır. Bu durum bir ihtiyaç olup, insanda fıtri bir özellik olarak kendini gösterir. Bu ihtiyaç, her vesileyle çeşitli şekillerde kendini belirtir.

Dua, genel anlamıyla inanma, dayanma ve isteme ihtiyacı içerisinde olan insanları rahmeti sınırsız, mutlak kudret sahibi olan Allah'a bağlayan manevi bir bağdır. Dua; ızdırap, maddi ve manevi dertlerin şifa kaynağıdır. Ümit ve huzur kaynağı olan dua, yaşama aşkını dirilten bir rahmet olarak bilinir. Dua, istemek, çağırmak, davet etmek anlamına gelir. Genel olarak da Allah'a yalvarmak, isteklerimizi ondan istemek, dertlerimizi ona arz etmek, onun rahmet ve yardımına davetiye çıkarmak anlamındadır. Dua, dille yapılacağı gibi, fiilen, kabiliyetlerimizle ve halimizle de yapılmaktadır. Dünyadaki nedenlere riayet etmek de bir dua yerindedir. Örneğin, çalışmak bir duadır. Kışın üşümemek için kalın giyinmek, evde soba ve kalorifer yakmak da bir dua olarak bilinir. Hastalıktan kurtulmak amacıyla ilaç kullanmak da bir dua olduğu gibi, midenin aç kalmamak için yiyecek bir şeyler istemesi de bir dua olarak bilinir. Bundan da anlaşılması gerekir ki, dinimizde dua hayatımızın her yerini kapsar. Yani insan, eğer farkında olursa, hayatının her anını dua ederek yaşamış olacaktır.

Dua, bir ibadet olarak bilinir. Diğer ibadetler gibi dua da sırf Allah rızası için yapılmalıdır. İstenilen şey verilmezse, dua kabul olunmadı denilmemelidir. Belki istenilen şeyin zamanı gelmemiştir ya da hemen verilmesi uygun görülmemiştir. Bu dünyada dua ile istenilen bazı şeylere ulaşılabilse de, duanın sonuçları daha ziyade ahirette verilmektedir. Dua, sığınak olarak bilinir. Dua, sevgimizi tazelemek, ruhumuzu ve asıl vatanımızı hissediş olarak bilinir. Dua, fukaranın besini, gariplerin yol arkadaşı olarak bilinir. Ezeli sevgiliye giden yolun kendisidir. Dua, Allah'ı Allah'la paylaşma noktası olarak bilinir. Dua, dünyaya karşı, cehalete karşı, küfre karşı Allah'la beraber olma hali içerisinde onun adına savaştır. Dua, insanın kendi aciz ve yoksulluğunu en büyük zenginlik ve kudret karşısında kabullenmesidir. Dua, evrenin sırlarını keşfedişidir. Hikmeti Allah'tan öğrenip onu yaşayış olarak bilinir. Dua ile açılan kapıdan daha geniş bir kapı olmaz. Dua, Allah katında o kadar değerlidir ki dua eden tek bir kişi kaldıkça Allah kıyameti koparmayacaktır. Ama dünyadan semaya yükselen dua kesildiği zaman kıyamet kopacaktır. Dua, sözlerin en güzeli olarak bilinir. Dua, sesten değil kalpten edilir, sevgiden ve nurdan edilir. Duayla kurtulmayacak tek bir kalp bile yoktur. Dua, hayatın adı olarak bilinir. Bu yüzden dua, sevgimize, dostluğa, kardeşliğe yapılan ibadettir. En güzel şeyler duayla gelir. Hesapsız dostluğun, karmaşıklıktan kurtulup birliğin, ayrılıktan sonra kavuşmanın, gözyaşı, cennet Kevserler, sevdanın, gurbetin habercisi ve müjdecisi sadece duadır. İslam dinine göre Allah'tan başkasına dua yapılması yasaktır. Müslümanların beş vakit namazda ve her zaman okudukları Fatiha Suresinde, "Yalnız sana ibadet eder ve yalnız senden yardım dileriz" denilir ve iman edenlerin sadece Allah'tan yardım isteyecekleri belirtilir. Allah, insana şah damarından daha yakındır ve onun insana merhameti, bir annenin çocuğuna olan merhametinden daha fazladır. Dua, kelime anlamıyla çağırmak, davet etmek, dilemek, istemek gibi anlamları ifade eder. Terim olarak ise dua, yaratılmış insanın bütün benliğiyle Yüce Allah'a yönelmek amacıyla ondan istekte ve dilekte bulunmak anlamına gelir.

İnsan, bağlanma ve sığınma eğilimi olan bir varlık olarak bilinir. Bu eğilim, emniyet, güven, dayanma, korunma ve sığınma gibi insanın temel ihtiyaçları arasında yer almaktadır. İnsan, akıllı ve güçlü bir varlık olarak bilinir. Fakat bazı durumlarda çaresiz kalmaktadır. Kendisinde olan güçsüzlük ve çaresizlikten dolayı, kendinden güçlü bir varlığa sığınmak ister. Allah'a dua eder ve yardım ister. Bunlar bazen aile büyükleri olabilir, bazen de bir arkadaş olabilir. Ancak bazı durumlar vardır ki, onların da ellerinden bir şey gelmemektedir. Çünkü onların da güçleri sınırlıdır. İşte bu durumlarda, sonsuz güç sahibi olan Allah'a yönelir ve ondan yardım istemektedir. İsteklerini ona dua ile aracısız olarak iletir. Bu istekler, çaresizliğin yanı sıra bazen bir teşekkür, bazen bir sevinç olarak, bazen de içten bir memnuniyeti ifade eden cümleler olabilir. Dua, Allah'a yakınlık ve sevgi temeli üzerine kurulan, insanla Allah arasında iletişimi sağlayan en önemli ibadetlerden biridir.